J.F.KENNEDY DOSYASI YENİDEN Mİ AÇILIYOR?

Mehmet ASAL,

E. Dz. Kur. Kd. Albay

Washington E. Deniz Ataşesi ve Dz.K.K. E.Genel Sekreteri

ABD Başkanı Donald Trump, önceki Başkanlardan John F. Kennedy (JFK) suikastına ilişkin gizli dosyaların kamuoyuna açıklanmasını öngören başkanlık kararnamesine imza attı. Hatırlayanlarımız ya da sonradan okumuş olanlarımız olabilir.

John F. Kennedy (JFK) suikastı, 22 Kasım 1963 tarihinde ABD'nin Teksas eyaletine bağlı Dallas şehrinde, dönemin ABD Başkanı John F. Kennedy'nin uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürülmesi olayıdır. Suikast, ABD tarihinin en dramatik ve tartışmalı olaylarından biri olarak kabul edilir.

John F. Kennedy, Türk halkı tarafından genellikle olumlu bir figür olarak hatırlanır ve sevilirdi. Bunun birkaç nedeni vardır:

1. Bağlantılar ve Mesajlar:

Kennedy, Türkiye'yi NATO üyeliği bağlamında önemli bir müttefik olarak görüyordu ve ABD'nin Türkiye'ye olan stratejik desteğini güçlü bir şekilde vurguluyordu. Soğuk Savaş döneminde Türkiye'nin güvenliği için verilen destek, Türk halkı tarafından olumlu karşılandı.

2. İnsan Hakları ve İlerlemeci Yaklaşım:

Kennedy'nin ilerici politikaları, özgürlük ve demokrasi söylemleri, özellikle gençler ve aydın kesimler arasında sempatiyle karşılanıyordu. Türkiye'deki modernleşme yanlıları, Kennedy'nin vizyonunu hayranlıkla izliyordu.

3. 1962 Küba Füze Krizi:

Kennedy'nin, Küba Füze Krizi sırasında Türkiye'ye yerleştirilen Jüpiter füzelerini bir pazarlık unsuru olarak kullanması, dönemin siyasetinde karmaşık bir konu olsa da, Türk halkı için ABD'nin Türkiye'yi Sovyet tehdidine karşı koruma çabası anlamında görülüyordu.

4.Karizmatik Lider İmajı:

Kennedy'nin genç, karizmatik ve idealist imajı dünya genelinde olduğu gibi Türkiye'de de etkileyiciydi. Özellikle Türk medyasında sık sık yer bulmuş ve halk arasında sempatik bir figür olarak algılanmıştı.

Ancak, bu olumlu algıya rağmen ABD'nin Soğuk Savaş politikalarının bazı dönemlerde Türkiye üzerinde baskı oluşturduğu da bir gerçekti. Bu nedenle, Kennedy dönemine duyulan sempatiye rağmen zaman zaman eleştirel bakış açıları da mevcuttu.

Kennedy'nin öldürülmesi ise Türkiye'de büyük bir üzüntüyle karşılanmış, birçok insan tarafından dünya için önemli bir kayıp olarak değerlendirilmiştir.

Olayın Gelişimi

1. Kennedy'nin Dallas Ziyareti:

JFK, siyasi destek toplamak amacıyla eşi Jacqueline Kennedy ile Dallas’a bir ziyaret düzenledi. Ziyaret sırasında üstü açık 1961 model Lincoln Continental marka bir araba ile şehirde halkı selamladı.

2. Suikast Anı (12:30 CST):

Başkanın aracı, Dealey Plaza adlı alana geldiğinde, bir silah sesi duyuldu. Kısa bir süre sonra iki el daha ateş edildi.

İlk kurşun Kennedy'yi boynundan, son kurşun ise başından vurdu. Bu kurşun Başkan’ın ölümüne neden oldu. Aynı saldırıda, arabada bulunan Teksas Valisi John Connally de ağır yaralandı ancak hayatta kaldı.

Başkan Kennedy, Parkland Memorial Hastanesi’ne kaldırıldı ancak saat 13:00'te öldüğü açıklandı.

3. Suikastçının Yakalanması:

Lee Harvey Oswald adında bir şahıs, suikasttan yaklaşık 70 dakika sonra Dallas’ta bir polis memurunu öldürmek suçuyla yakalandı. Daha sonra, suikastın baş şüphelisi olarak tutuklandı.

Suikastın, Oswald’ın çalıştığı Teksas Kitap Deposu Binası’nın altıncı katından yapıldığı öne sürüldü. Burada bir tüfek ve mermi kovanları bulundu.

4. Oswald’ın Öldürülmesi:

Lee Harvey Oswald, tutuklanmasından iki gün sonra, Dallas polis merkezinden nakledilirken Jack Ruby adlı bir gece kulübü sahibi tarafından vurularak öldürüldü. Bu olay, suikastla ilgili şüpheleri daha da artırdı.

Olayın Araştırılması

1. Warren Komisyonu (1964):

ABD Başkanı Lyndon B. Johnson, suikastı araştırmak için bir komisyon kurdu. Warren Komisyonu, suikastın Lee Harvey Oswald tarafından tek başına gerçekleştirildiği sonucuna vardı. Buna göre:

Oswald, suikastı herhangi bir organizasyonun parçası olmadan gerçekleştirmişti.

Suikastta kullanılan tüfeği kendisi satın almış ve eylemi önceden planlamıştı.

2. House Select Coe on Assassinammittetions (1979):

1970'lerde ortaya çıkan bazı yeni delillerin ardından, ABD Temsilciler Meclisi tarafından bir başka araştırma başlatıldı. Bu komite:

JFK'nin "büyük ihtimalle bir komplonun parçası olarak" öldürüldüğünü öne sürdü.

Ancak komploda kimlerin yer aldığına dair kesin bir sonuca varılamadı.

Zamanında Nasıl Sonuçlandı?

Halkın Tepkisi:

JFK'nin ölümü, ABD halkı üzerinde büyük bir şok ve üzüntü yarattı. Dönemin siyasi atmosferi ve Soğuk Savaş'ın etkisi nedeniyle suikastın ardından ortaya çıkan komplo teorileri, halkın bir kesiminin Warren Komisyonu'nun bulgularını kabul etmemesine yol açtı.

Komplo Teorileri:

Olayın ardından, suikastın arkasında farklı grupların (CIA, FBI, SSCB, Küba, mafya, askeri-sanayi kompleksi) olabileceği yönünde sayısız komplo teorisi ortaya atıldı.

Hükümet Güvensizliği:

JFK suikastı, ABD halkının hükümetine ve kurumlarına duyduğu güvenin azalmasına neden oldu.

Uzun Vadeli Etkileri:

suikast, ABD tarihinde bir dönüm noktasıdır. Kennedy'nin ölümüyle birlikte "Camelot" olarak adlandırılan reformcu dönemin sona erdiği düşünülür.

Suikastın ardından ABD’de başkanların güvenliği için önlemler artırıldı. Gizli Servis’in koruma prosedürleri yeniden düzenlendi.

JFK suikastı, modern ABD tarihinde en çok tartışılan ve araştırılan olaylardan biri olmaya devam etmektedir. Gizli belgelerin bir kısmı açıklansa da olayın tam anlamıyla çözülüp çözülmediği hala tartışmalıdır.

Suikast, yalnızca bir liderin ölümü değil, aynı zamanda bir ulusun siyasi ve toplumsal yapısındaki güven duygusunun derinden sarsıldığı bir olaydır.

GİZLİLİK KARARININ KALDIRILMASI NE ANLAMA GELİR?

Geçtiğimiz günlerde ABD’nin Cumhuriyetçi ve İkinci defa göreve seçilen Başkan Trump, bu dava üzerindeki gizlilik kararını kaldıran bir kararnameye imza attı. Peki bundan sonra neler beklenebilir?

JFK suikastının arkasındaki gerçeklerin ortaya çıkması durumunda olası etkileri bir akış ve mantık silsilesiyle şu şekilde inceleyebiliriz:

1. Suikastın Arkasında Kimin Olduğu Ortaya Çıkar

Senaryo A:

Lee Harvey Oswald’ın Tek Başına Hareket Ettiği Kanıtlanır

Sonuç: Resmi anlatı güçlenir, ancak mevcut komplo teorilerinin çoğu geçersiz hale gelir.

Etkisi: Halkın bir kısmı bu açıklamayı tatmin edici bulmaz ve "örtbas" iddiaları devam edebilir.

Senaryo B:

Bir İç Komplo Ortaya Çıkar (Hükümet, CIA, FBI, vb.)

Sonuç: ABD’nin kendi iç mekanizmalarına ve kurumlarına olan güven ciddi şekilde sarsılır.

Etkisi: Tarihin en büyük siyasi skandallarından biri haline gelir, kamuoyu öfkesi artar, reform talepleri yükselir.

Olası Krizler:

ABD hükümetine yönelik ulusal ve uluslararası güven kaybı oluşur.

Suikasta karışan kişi veya kurumlarla ilgili adalet çağrıları artar.

Senaryo C:

Bir Yabancı Gücün Dahiliyeti (SSCB, Küba, Mafia vb.)

Sonuç: Soğuk Savaş dönemindeki diplomatik ve askeri gerilimler yeniden değerlendirilir.

Etkisi: ABD'nin geçmiş dış politikasında ciddi bir kriz yaşandığı kabul edilir. Tarihsel olarak SSCB veya Fidel Castro yönetimindeki Küba suçlanırsa, iki ülke arasındaki gerilimler yeniden gündeme gelir.

Olası Krizler:

Soğuk Savaş'ın mirası yeniden tartışılır.

Küresel düzeyde ABD'nin güç ve güvenilirliği sorgulanır.

Senaryo D:

Bir Özel Grup ya da İdeolojik Hareket (Örneğin Mafya ya da Finansal Elitler)

Sonuç: Suikastın nedenleri bireysel ya da örgütsel çıkarlarla açıklanır.

Etkisi: ABD içindeki güç odaklarının halktan ne kadar bağımsız hareket ettiği gündeme gelir.

Olası Krizler: ABD'nin siyasi sistemi ve adalet mekanizmalarının zayıflığına dair eleştiriler artar.

2. Kamuoyunun Tepkisi

Güven Kaybı: Halk, eğer suikastın örtbas edildiğini öğrenirse, hükümete, adalet sistemine ve istihbarat kurumlarına olan güven hızla azalır.

Protestolar ve Reform Talepleri: Halk ve aktivist gruplar, daha şeffaf bir yönetim ve hesap verebilirlik için protestolar düzenleyebilir.

Tarihi Perspektifin Yeniden Yazılması: JFK'nin ölümü, ABD tarihindeki en önemli dönüm noktalarından biridir. Yeni bilgiler, tarih kitaplarının ve siyasi analizlerin baştan yazılmasına neden olabilir.

3. Siyasi ve Hukuki Sonuçlar

Hükümet İstikrarı: Eğer mevcut ya da geçmiş ABD yönetimleri suikastla bağlantılı bulunursa, bu bir anayasal kriz yaratabilir.

Uluslararası İlişkiler: Eğer yabancı bir ülkenin dahli kanıtlanırsa, geçmişteki ABD dış politikası sorgulanır. Bu durum, mevcut diplomatik ilişkileri de etkileyebilir.

Yasal Süreçler: Eğer suikastla bağlantılı yaşayan kişiler ya da gruplar varsa, bunlara karşı dava açılabilir. Bu süreç uzun yıllar sürebilir ve kamuoyunda büyük yankı uyandırabilir.

4. Toplumsal ve Psikolojik Etkiler

Komplo Teorilerinin Artışı: Gizlilik kalksa bile bazı belgelerin eksik olması ya da olayın tamamen aydınlanamaması, komplo teorilerinin devam etmesine neden olabilir.

Kültürel Şok: Halkın sevilen bir liderin ölümüyle ilgili öğrenilen gerçekler, ulusal kimlik ve gurur üzerinde derin bir etki bırakabilir.

5. Uzun Vadeli Etkiler

Demokratik Reformlar: Hükümete karşı duyulan güvensizlik, daha şeffaf bir yönetim sistemi talebini artırabilir.

ABD’nin İmajı: İçerde ve dışarda, "demokrasi" ve "adalet" ilkeleriyle övünen ABD'nin bu imajı ciddi şekilde zarar görebilir.

Akademik ve Medya Çalışmaları: JFK suikastı, modern tarihin en çok incelenen olayıdır. Yeni belgeler, medya ve akademik dünyada büyük bir çalışma dalgasına yol açar.

Sonuç:

Suikastın arkasındaki gerçek ne olursa olsun, ortaya çıkacak bilgiler ABD iç ve dış siyasetinde bir dönüm noktası yaratabilir. Güven kaybı, toplumsal tepkiler, tarihsel revizyonlar ve uluslararası ilişkiler üzerindeki etkiler, bu gerçeğin doğasına ve kapsamına bağlı olarak şekillenir. Örtbas edilen bir gerçek ortaya çıkarsa, bu yalnızca JFK suikastını değil, ABD siyasi tarihinin temel taşlarını sorgulatabilir.

John F. Kennedy (JFK) suikastıyla ilgili gizlilik kararının kaldırılması, olaya ilişkin daha önce kamuoyuna açıklanmamış belgelerin, raporların ve kanıtların erişilebilir hale gelmesi anlamına gelir. Bu tür belgelerin gizliliği, genellikle ulusal güvenlik, istihbarat yöntemlerinin korunması veya ilgili kişilerin güvenliği gibi gerekçelerle korunuyordu.

Gizlilik kararının kaldırılması durumunda bazıları tekrar gibi olmakla beraber şu gibi sonuçlarla karşılaşılabilir:

1. Yeni bilgiler Ortaya Çıkabilir

Suikastın ardındaki olası motivasyonlar, organizatörler ve ilgili kişiler hakkında daha net bilgiler elde edilebilir.

Lee Harvey Oswald’ın suikasttaki rolü ve onun tek başına mı yoksa bir komplo çerçevesinde mi hareket ettiği daha iyi anlaşılabilir.

ABD istihbarat kurumlarının (örneğin FBI ve CIA) olay öncesi ve sonrası süreçteki rolleri veya eksiklikleri hakkında daha fazla bilgi edinilebilir.

2. Komplo Teorileri Yeniden Gündeme Gelebilir

Açıklanan belgeler, suikastla ilgili uzun süredir devam eden komplo teorilerini doğrulayabilir veya çürütebilir.

ABD hükümetinin olayla ilgili ihmalleri ya da örtbas ettiği iddialar varsa, bunlar kamuoyu tarafından yeniden sorgulanabilir.

3. Tarihi ve Siyasi Etkiler oluşur

Belgeler, 1960'ların siyasi atmosferi, Soğuk Savaş dönemi dinamikleri ve ABD'nin uluslararası ilişkilerindeki kritik noktalar hakkında daha fazla bilgi sağlayabilir.

Eğer suikastın arkasında başka devletlerin ya da grupların olduğu ima edilirse, bu durum uluslararası düzeyde siyasi tartışmalara yol açabilir.

4. Kamu Güveni Etkilenir

Belgelerde hükümet kurumlarının veya yetkililerin olayla ilgili hataları ya da kasıtlı ihmalleri ortaya çıkarsa, bu durum kamuoyunun devlete olan güvenini olumsuz etkileyebilir.

5. Suikast Araştırmalarına Yeni Bakış gelir

Tarihçiler, gazeteciler ve araştırmacılar için suikastla ilgili çalışmaları derinleştirme fırsatı doğar.

Daha önce erişilemeyen bilgiler, olayı tarihsel bir bağlama oturtmak için yeni bir perspektif sunabilir.

6. Beklentiler ve Gerçekler

Bazı belgeler açıklansa bile, olayın tüm yönleriyle aydınlanması mümkün olmayabilir. Önemli kısımlar hala karartılmış ya da eksik bırakılmış olabilir.

Açıklanan belgeler, olayla ilgili yeni sorular doğurabilir ve tartışmaları tamamen sona erdirmeyebilir.

Gizlilik kararının kaldırılması hem tarihsel hem de siyasi anlamda büyük bir dönüm noktasıdır. Ancak açıklanacak bilgilerin kapsamı, bu sürecin ne kadar dönüştürücü olacağını belirleyecektir.